Afgelopen jaar won je De Gouden Strop − de belangrijkste thrillerprijs van Nederland. Ben je ondertussen aan het idee gewend?
In zekere zin wel, als in: de prijs die op mijn boekenkast prijkt, herinnert me er het meeste aan, maar verder denk ik er niet iedere dag of week aan. Soms krijg ik een verzoek voor een interview vanwege de Gouden Strop (laatst bijvoorbeeld het 538 Ochtendnieuws, al ging dat helaas niet door vanwege het uitstel van de bekendmaking van de nieuwe shortlist) en dan denk ik er weer aan.
Heb je tijdens het schrijven van je tweede thriller wel eens stilgestaan bij het succes van de eerste? Was het een belemmering of motivatie?
In eerste instantie niet echt, omdat ik al vrij ver was met mijn tweede boek toen ik de Gouden Strop won. Ik had die ochtend van de uitreiking een interview met mede-auteur Ilse Ruijters en zij stelde diezelfde vraag: of ik het niet verlammend vond werken omdat ik op de shortlist stond. Destijds was mijn antwoord dat dit niet zo was, ook omdat ik niet verwachtte te winnen. Die middag won ik toch en schoot de verkoop – en aandacht – omhoog. Vanaf dat moment heb ik weleens gedacht: oei, als mijn tweede boek mijn eerste maar evenaart. Ineens heb je te maken met allerlei verwachtingen die er eerst niet per se waren.
Heb je nu het gevoel dat de ogen van het hele thrillers lezende en schrijvende Nederland op jou en je tweede boek zijn gericht?
Nee, dat niet. Ik denk zelfs dat ik nog relatief onbekend ben. Iedereen kent Saskia Noort en Esther Verhoef, maar ik denk niet dat alle thrillerlezers van mij hebben gehoord. Dat is ook niet gek, want ik heb pas één boek gepubliceerd, en in mei verschijnt mijn tweede. Bekendheid moet groeien en hopelijk doet dat het ook zodat ik nog vele boeken mag schrijven.
Wij zijn collega’s bij uitgeverij Boekerij en ik ben natuurlijk heel benieuwd hoe je bij deze uitgeverij terecht bent gekomen.
Via de gevreesde slushpile! Voor De witte kamer schreef ik een ander manuscript, dat ik naar alle toonaangevende uitgeverijen in Nederland stuurde. Niet tegelijk, maar in fases. Boekerij was de laatste uitgeverij die ik benaderde, niet omdat die onderaan mijn wenslijstje bundelde, maar omdat ik een collega had die er ooit stage had gelopen en me had verteld dat er in haar tijd nog nooit iemand uit de slushpile was gehaald. Kansloos, dacht ik dus. Mijn oude manuscript wilden ze inderdaad niet hebben, maar ik kreeg wel veel feedback opgestuurd (wat ik als een positieve afwijzing zag) en de uitnodiging een volgend manuscript direct naar de redacteur te sturen. Dat was De witte kamer. Ik mocht bij meerdere uitgeverijen op gesprek, maar ging uiteindelijk voor Boekerij.
Wist je toen je De Witte Kamer schreef, dat het een trilogie zou worden?
Ja! Ik merk dat thrillerseries me vaak maar tot een bepaalde hoogte kunnen boeien tot ik afhaak, zelfs bij mijn favoriete auteurs. Daarom wilde ik nooit een serie schrijven. Tegelijk vond ik Léon en Hanna geen ‘eendagsvliegen’ en wilde ik hun achtergrond graag beter uitwerken dan je in één boek kan doen. In een trilogie kan je dat doen met het oog op een bepaald eindpunt, dus dat is ook wat ik heb gedaan. Ik wist bij het schrijven van De witte kamer ook hoe ik mijn derde boek wilde laten eindigen.
Weet je nog het moment waarop het idee voor boek 2 je te binnen schoot? Wat inspireerde je ervoor?
Dit is een moeilijke vraag om te beantwoorden zonder spoilers te geven over het verloop van het verhaal. Laten we zeggen dat ik me soms druk maak om dingen die ik in de maatschappij zie gebeuren. Ik denk dat schrijvers altijd in een bepaalde gradatie beïnvloed worden door de wereld om hen heen, of ze dat nou willen of niet. Zo ook ik. Ik gebruik elementen uit mijn leven of de samenleving in een nieuw verhaal. Dat gaat vanzelf en suddert in mijn onderbewustzijn tot er iets concreets uit komt.
Je personages staan als een huis. Hoe doe je dat: een sterk personage neerzetten?
Dankjewel! Ik denk dat dit te maken heeft met die trilogie waar we het net over hadden. Meerdere boeken willen schrijven met een concreet eindpunt in zicht, zorgt ervoor dat je wat meer bewegingsvrijheid hebt. Sommige lezers vinden dat ik te veel tijd aan mijn personages besteed, maar ik vind lege omhulsels die er puur zijn voor een plot nou eenmaal niet zo interessant. Daar heb je actiethrillers voor. Verder moet je veel tijd met je personages besteden. Ik denk regelmatig: ‘Ha, dat zou Léon ook doen’, of: ‘Als dat Hanna was, dan…’ Eigenlijk bijna alsof ze vrienden van je zijn.
'De slechtste mensen kwamen soms in de mooiste verpakkingen.' Ik vind dit een prachtige zin.
Waar ben jij het meest tevreden over: het plot, treffende vergelijkingen, mooie zinnen, goede dialogen?
Hm, ik blijf het moeilijk vinden om als een lezer naar mijn werk te kijken. Ik ben vrij perfectionistisch aangelegd, dus een boek is voor mijn gevoel ook nooit echt af. Uiteindelijk ben ik vooral tevreden met het geheel. Misschien een flauw antwoord, maar ik zat er best mee te worstelen hoe ik in hemelsnaam een tweede deel moest schrijven zonder al te herhalend te zijn. Dat is best gelukt, denk ik.
Wat kun je nog verbeteren in je schrijven, vind je zelf?
Alles. Perfectie bestaat niet. Je kan altijd overal in groeien.
Heb je ondertussen al een bepaalde schrijfroutine ontwikkeld?
Dit klinkt misschien gek, maar ik ‘rouleer’ graag in wat ik doe. Ik geloof niet in langdurige, optimale focus, dus ik wissel het schrijven af met lezen en een aflevering van een serie kijken. Meestal schrijf ik een A4’tje (of meer als ik er lekker in zit) en lees ik vervolgens twintig pagina’s (of meer) en kijk ik een aflevering van een serie (nooit meer!). Waarschijnlijk klinkt dat fragmentarisch, maar het houdt me juist scherp. Ik heb het nooit gekund, veel A4 achter elkaar schrijven.
Boekenwinkels liggen vol met thrillers. Waarmee, denk je, onderscheidt jouw werk zich met dat van de anderen?
Dat mijn hoofdpersonages een oom en nichtje zijn, denk ik, die veel van elkaar houden en toch ook vrij verschillend zijn. Best wat thrillers draaien om alleenstaande mannen of vrouwen die een slechte relatie hebben met hun kind of ex. Dat wilde ik niet.
Wij hebben het over je schrijven gehad. Maar wat voor lezer ben je? Welke genres lees je en welke absoluut niet? Lees je elke dag of alleen op vakantie? Van welke auteur koop je elk nieuw boek?
Ik heb een vrij uitgebreide leessmaak, denk ik. Ik lees thrillers, romans, historische romans, non-fictie, af en toe een fantasy, noem het maar op. Op dit moment heb ik een fase van biografieën: nu lees ik Steve Jobs van Walter Isaacson en ik wil hierna denk ik Leonardo da Vinci (van dezelfde auteur) lezen. De genres die ik vaak links laat liggen, zijn feelgood en romantische boeken. Ik ben ook niet zo van dat soort films en series. Soms lees ik ze wel, op vakantie vaak, maar ik denk dat ik ergens gewoon een duistere ziel heb, haha.
Blijf je bij het thrillergenre of denk je ooit ook een boek in een ander genre te schrijven?
Het lijkt me leuk om ooit een historische roman of een dystopische roman te schrijven, maar voor nu vermaak ik me nog prima met thrillers.
Je bent tekstschrijver bij KLM. Wat vinden je collega's van je schrijverschap?
De meeste van de collega’s uit mijn team waren bij mijn boekpresentatie! Ze vinden het tof, al vragen ze weleens of ik ook iets anders doe in mijn vrije tijd dan schrijven, lezen en gamen. Ik ben best een nerd, eigenlijk.
Zij die zwijgt vind ik een goede, intrigerende titel. Hoe ben je erop gekomen?
Ik wil altijd graag titels die echt op het verhaal slaan en concreet zijn zonder dat ze té veel weggeven. Het was vervolgens een kwestie van brainstormen: ik wist dat ik de titel wilde laten slaan op een vrouw die niet spreekt. Het woord ‘meisje’ stond op mijn zwarte lijst, omdat heel veel boeken dat in de titel hebben staan. Tegelijk hou ik van alliteratie, dus kwam uiteindelijk deze titel in me opborrelen.
Heb je al een titel van boek 3?
Nee. Ik had de andere twee vrij snel, maar de titel die ik wilde, is niet goedgekeurd door de uitgeverij. Die wijkt te veel af van de eerste twee boeken, namelijk. Ik heb er moeite mee een andere titel te verzinnen, dus is het contract opgesteld voor een naamloze derde boek.
Het is duidelijk dat je veel plezier beleeft aan het schrijven. Wat zijn de andere dingen waar je van geniet?
Zoals ik al zei, ben ik best een nerd. Ik kijk bijvoorbeeld enorm uit naar de release van The Last of Us 2. Die game zou eigenlijk 29 mei uitkomen, maar is uitgesteld naar 19 juni vanwege het coronavirus. Verder hou ik van goede series, lezen natuurlijk en spreek ik zo nu en dan af met vrienden om lekker te eten bijvoorbeeld. De laatste afspraak die ik had was een schietles met een vriendin, mijn broer en zijn vriendin.
Je recenseert zelf ook thrillers. Wat is voor jou een goede thriller? Aan welke voorwaarden moet het voldoen?
Hm, ik vind de reis belangrijker dan de bestemming. Dus: interessante personages en een intrigerend plot. Ik ben het de laatste jaren minder belangrijk gaan vinden dat ik ook verrast word. Vaak heb ik vrij snel door wie de dader is, namelijk, maar dat maakt het leesplezier er niet minder om. Ik word er ook altijd gelukkig van als ik iets nieuws leer. En waar ik juist allergisch voor ben: enorm veel actie en cliffhanger op cliffhanger, tot het belachelijke aan toe. Dat mensen de weg op stappen en gelijk worden overreden door een bus, bijvoorbeeld.
Met je debuutthriller had je de hoogste thrillerprijs te pakken. Wat wil je graag bereiken met je volgende boek?
Grappig hoe dat werkt, maar als je de ene droom hebt verwezenlijkt, krijg je gelijk weer volgende dromen. Uitgegeven worden en de Gouden Strop winnen kan ik van mijn lijstje afstrepen, maar er is nog zoveel om te bereiken: de bestsellerlijst halen, vertaald worden, verfilmd… Geen idee of ik een van die dingen ooit ga bereiken, maar een mens mag dromen, toch? Ik zou het heel tof vinden om met mijn volgende boek de bestsellerlijst te halen, maar ik vrees dat dat er, mede door corona, niet in zit.
Ja, dit virus heeft boekhandels en auteurs aardig in de weg gezeten, hopelijk kunnen we het gewone leven snel weer oppakken. Gelukkig blijven we lezen en een goed boek wordt al snel opgepikt. Heel veel succes met je tweede boek, Samantha, en bedankt voor een leuk gesprek.
